Ervaringen uitwisselen, ideeën bespreken en inspiratie opdoen door een namiddag rechtstreeks met elkaar in gesprek te gaan over participatieve budgetten. Dat was het doel van onze ‘Ronde Tafel Burgerbegroting’, waar 14 afgevaardigenden van lokale besturen verzamelden rond 2 gemodereerde ronde tafels.
In deel 1 ontdekte je hoe het informeren van burgers de eerste stap is. In deel 2 gaan we in op het betrekken van de burger.
“Een burgerbegroting? Een hele uitdaging!”
Bij de start van het tweede deel van de namiddag was er alvast één consensus: burgers betrekken bij het budget is een hele uitdaging. We kunnen deze uitdaging opsplitsen in verschillende elementen: intern draagvlak, managen van verwachtingen en inclusiviteit.
“De uitdagingen voor een burgerbegroting zijn blijven innoveren, zoals het online aanbieden van alle stappen, werven van diverse burgers en de interne workload beheren.”
Creëren van intern draagvlak: van visie naar actie
Pas wanneer alle betrokken partijen overtuigd zijn, kan budgetparticipatie succesvol zijn. De aanwezigen gaven duidelijk aan dat men best start met het overtuigen van het beleid en de verantwoordelijke schepen. Zij sturen immers het beleid en dienen in hun visie ruimte te voorzien voor participatie. Nadien vertalen we de visie naar acties, en overtuigen we ook de administratie van de meerwaarde van het traject.
"De voorwaarden van een burgerbegroting voor de gemeente zijn goodwill, bereidheid macht af te staan, expertise, flexibiliteit in de structuren en transparantie." – David Michiels, burgerbegroting district Antwerpen
Je start de interne oefening vanuit de vraag “Wat willen wij bereiken?”. Vervolgens schrijf je op basis van het antwoord een mandaat uit voor de burger. Wat vraag je net aan de burger, wat kan de burger verwachten, wat is het engagement van het lokale bestuur?
Beheren van verwachtingen: luxe bij de burger
Participatie kan leiden tot een bepaalde luxe bij de burgers: “Wij willen dit, we willen dat, we willen het op deze manier …”. Communicatie en expectation management zijn essentieel bij een participatief budget, en eigenlijk bij elk participatie traject. Het participatieplatform van Tree company, dat onder andere door Brussel en Antwerpen gebruikt wordt voor participatieve trajecten, voorziet dan ook in uitgebreide communicatie mogelijkheden.
Op basis van de visie en het mandaat voor de burger kan de verwachting van en voor de burger verschillende vormen aannemen:
- Zoek je naar nieuwe ideeën of naar het stellen van prioriteiten binnen de bestaande plannen?
- Is de stem van de burger sturend, dan wel bindend?
- Is er een budget per wijk voorzien, of is er één centraal budget?
- Kan elk project voorgesteld worden, of is er een maximum budget per project?
- Wat is een online stem waard, wat is een offline stem waard?
"De voorwaarden van een burgerbegroting voor burgers zijn het belang en de waarde zien en begrijpen, bereid zijn en in staat zijn om de discussie met andere inwoners aan te gaan en compromissen te sluiten."
Inclusiviteit: alle burgers betrekken?
Niet enkel de usual suspects hebben inspraak op het budget, maar iedereen krijgt de kans om zijn of haar stem te laten horen. Het is een nobele gedachte bij elk participatietraject. Maar hoe pak je dat nu aan? De toelichting door David, projectleider van de burgerbegroting van het district Antwerpen, lichtte dit toe.
- Vooreerst dien je respect te hebben voor zij die geen tijd kunnen of willen vrijmaken: niet iedereen heeft in elke fase van zijn of haar leven tijd of zin voor participatie.
- Het draait om iedereen de kans te geven deel te nemen aan het traject. Hiervoor dien je als lokaal bestuur verschillende inspanningen te doen.
- Een combinatie van on- en offline is een must. In het district Antwerpen telt een offline engagement wel zwaarder door dan een online engagement.
- Bepaalde doelgroepen ervaren hoge drempels zoals taalbarrières of weten niet wat ze kunnen verwachten. Oefensessies ter plaatse bij mensen of verenigingen zijn een deel van het antwoord.
- Het opzetten van verschillende momenten op verschillende locaties is een must wanneer je werkt met verschillende wijken of deelgemeenten. Je brengt het traject naar de burger.
Ontdek de volledige presentatie van David op Prezy.
Jouw ideale burgerbegroting
Als afsluiter van de ronde tafel schetste elke deelnemer zijn of haar ideale burgerbegroting voor zijn of haar gemeente. 3 pijlers blijken steeds terug te komen:
- We leren participeren in functie van een concreet project, alvorens we starten met een burgerbegroting.
- We kiezen steeds voor een combinatie van on- en offline methoden.
- Een offline startmoment is een ideale kick-off van de communicatie en het traject, een offline eindmoment de ideale afsluiter.
Jouw burgers of belanghebbenden betrekken?
Tree company begeleidt online participatie. Ontdek onze manier van werken en het Bpart participatieplatform via een vrijblijvende afspraak.